Τι είναι η εγκεφαλική παράλυση και ο ρόλος του λογοθεραπευτή.

Ο όρος εγκεφαλική παράλυση (Cerebral Palsy ή CP όπως συνηθίζεται να αναγράφεται) είναι ένας όρος «ομπρέλα», που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κλινική εικόνα ενός ατόμου, που λόγω κάποιου εγκεφαλικού τραύματος αντιμετωπίζει προβλήματα στην κινητικότητα, των άνω ή / και κάτω άκρων και του κορμού του σώματος. Ενώ δυνητικά μπορεί να υπάρχει επίπτωση στη νοημοσύνη ενός παιδιού, ανάλογα με το που εντοπίζεται η εγκεφαλική βλάβη, συνήθως τα άτομα με εγκεφαλική παράλυση έχουν φυσιολογική νοημοσύνη.

Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, η εγκεφαλική παράλυση μπορεί να συνοδεύεται και από άλλες παθήσεις όπως:

• νοητική υστέρηση,

• επιληψία ή επιληπτικούς σπασμούς,

• διαταραχές της ανάπτυξης, της όρασης ή της ακοής,

• ασυνήθιστα επίπεδα κάποιων αισθήσεων ή ερεθισμάτων (π.χ. μεγάλη αντοχή στον πόνο).

Ταξινόμηση εγκεφαλικής παράλυσης με βάση τις κινητικές δεξιότητες:

Ανάλογα, με τα άκρα που προσβάλλονται, η εγκεφαλική παράλυση ταξινομείται ως εξής:

• Τετραπληγία (Quadriplegia): Όταν πάσχουν 2 άνω άκρα + 2 κάτω άκρα.

• Ημιπληγία (Hemiplegia): Όταν πάσχουν 1 άνω άκρο + 1 κάτω άκρο, ομοπλεύρως.

• Παραπληγία (Paraplegia): Όταν πάσχουν τα 2 κάτω άκρα.

• Μονοπληγία (Monoplegia): Όταν πάσχει μόνο 1 άκρο, είτε άνω είτε κάτω. Είναι σπάνια.

• Διπληγία (Diplegia): Όταν πάσχουν και τα τέσσερα άκρα, αλλά τα δύο κάτω περισσότερο από τα άνω. Είναι σπάνια.

Αιτιολογία εγκεφαλικής παράλυσης:

Το μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών με εγκεφαλική παράλυση, παθαίνουν εγκεφαλική παράλυση είτε κατά την εμβρυική περίοδο ή κατά τη διάρκεια του τοκετού. Σε μερικές περιπτώσεις, η εγκεφαλική παράλυση προκαλείται κατά τη διάρκεια παραμονής του εμβρύου στη μήτρα. Μερικές κοινές αιτίες είναι μολύνσεις κατά την διάρκεια της κύησης, όπως:

• ίκτερος,
• ανοξία,
• τραύμα στο κεφάλι κατά τον τοκετό και εγκεφαλικό.

Τα ελλιποβαρή μωρά είναι 100 φορές πιο πιθανόν να πάθουν εγκεφαλική παράλυση από τα βρέφη με κανονικά βάρος τη στιγμή της γέννησης. Ακόμη, σε μερικές περιπτώσεις, η εγκεφαλική παράλυση οφείλεται σε ιατρικά λάθη τη στιγμή της γέννησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η εγκεφαλική παράλυση ξεκινά από την αρχή της ζωής του παιδιού.

Για ένα μικρο ποσοστό 10-20% η εγκεφαλική παράλυση είναι επίκτητη (δηλ. επέρχεται μετά τη γέννηση). Σε αυτές τις περιπτώσεις, η εγκεφαλική παράλυση μπορεί να προκύψει από διάφορες καταστάσεις στη ζωή του παιδιού, που θεωρούνται αποτρέψιμες έως κάποιο βαθμό. Εγκεφαλική βλάβη τους πρώτης μήνες της ζωής μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλική παράλυση. Για παράδειγμα, μόλυνση πχ. μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα και τραυματισμός στο κεφάλι λ.χ. από πτώση ή χτύπημα.

Σύνοδες διαταραχές της εγκεφαλικής παράλυσης:

• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
• Αισθητηριακές διαταραχές (όρασης, ακοής, λόγου και ομιλίας)
• Επιληψία
• Μαθησιακές διαταραχές
• Διαταραχές συμπεριφοράς και ψυχοδυναμικής ανάπτυξης
• Αισθητικές διαταραχές
• Διαταραχές κατάποσης και μάσησης

Ο ρόλος της Λογοθεραπείας:

Ο σκοπός της λογοθεραπευτικής παρέμβασης συνήθως είναι η βελτίωση της σίτισης και της φώνησης – ομιλίας. Ανάλογα με την κλινική εικόνα του ατόμου με εγκεφαλική παράλυση καθώς και με τα συμπτώματα, η Λογοθεραπεία παρέχει:

• Παρέμβαση στην αναπνευστική λειτουργία
• Αναπνευστικές ασκήσεις αύξησης της χωρητικότητας
• Θεραπευτική αντιμετώπιση της διαταραχής στην κατάποση
• Θεραπευτική αντιμετώπιση προβλημάτων σίτισης
• Θεραπευτική παρέμβαση σιελόρροιας
• Παρέμβαση του λογοθεραπευτή σε παιδιά με υποτονία και την υπερτονία
• Θεραπεία δυσαρθρίας
• Παρέμβαση μαθησιακών δυσκολιών
• Παρέμβαση διαταραχών λόγου ομιλίας

Σε συνεργασία με άλλους θεραπευτές υγείας (όπως ο Εργοθεραπευτής Φυσιοθεραπευτής) παρέχουν επίσης τις παρακάτω μέθοδοι αποκατάστασης:

• την Bobath
• την PNF
• την Θεραπευτική Άσκηση Στο Νερό (Υδροθεραπεία)
• την Wilbarger
• την M.O.R.E.